😢 Tren VII Kochanowskiego: Analiza Ubrań Urszulki i Żałobna Wyprawa do Grobu
Tren VII autorstwa Jana Kochanowskiego to jeden z najbardziej wzruszających utworów w cyklu, będący bezpośrednim wyrażeniem rozpaczy ojca po stracie najmilszej córki. Tekst rozpoczyna się od apostrofy do nieszczęsnego ochędóstwa, żałosnych ubiorów zmarłej Urszulki.
Apostrofa i Rozpacz 💔
Widok tych niepotrzebnych już ubrań , które Urszulka nigdy więcej nie włoży na swe członeczki , wywołuje u podmiotu lirycznego jeszcze większą rozpacz.
Autor używa silnych środków stylistycznych, aby podkreślić swój ból i miłość:
- Epitety: nieszczęsne ochędóstwo, żałosne ubiory oraz namilszej cory. Epitet "namilszej" potwierdza, jak bardzo Kochanowski kochał Urszulkę.
- Pytania retoryczne: Po co me smutne oczy za sobą ciągniecie, / Żalu mi przydajecie?.
- Powtórzenie: Nie masz, nie masz nadzieje! , które podkreśla ostateczność i nieodwołalność śmierci.
- Zdrobnienia: Stosunek ojca do córki uwydatnia użycie wielu zdrobnień (np. giezłeczko, brełeczkę ), które wskazują na fakt, że Urszulka była jeszcze małym dzieckiem, a jednocześnie oddają głębię miłości ojca.
Fałszywa Wyprawa i Antyczny Motyw ⚰️
Poeta skupia się na kontraście między tym, co obiecywał córce, a tym, co faktycznie ją spotkało. Mać uboga obiecywała jej inną łożnicę i inną wyprawę.
Rzeczy, które miały służyć jej w dorosłym życiu, stają się teraz próżnym posagiem:
- Letniczek pisany
- Uploteczki wniwecz
- Paski złocone
- Matczyne dary płone
Ostatecznie, jej jedyna wyprawa to: Giezłeczkoć tylko dała a lichą tkaneczkę; / Ojciec ziemie brełeczkę / W główki włożył.
Posag i ona – wszystko zostało zamknięte w jednej skrzynce. Trumna jest tu nazwana skrzynką, co jest eufemizmem , nawiązującym do czasów Kochanowskiego, kiedy w skrzyniach przechowywano cenne rzeczy.
Śmierć jako Sen (Hypnos-Tanatos)
Kochanowski unika mówienia o śmierci wprost, stosując eufemizmy. Nazywa ją snem żelaznym, twardym, nieprzespanym. To zestawienie śmierci i snu jest przywołaniem antycznego motywu Hypnos-Tanatos. Hypnos był bogiem snu, a Tanatos bogiem śmierci – obaj byli mitycznymi bliźniakami, synami Nocy. Ten motyw sugeruje, że śpiący człowiek przypomina zmarłego, a zmarły – śpiącego.
