🧐 "Żona Modna": Analiza Kontrastu Między Panem Piotrem a Modną Żoną
Satyra "Żona modna" Ignacego Krasickiego (obowiązkowa lektura na egzaminie) to mistrzowski przykład oświeceniowej krytyki wad szlachty i ulegania obcym wpływom. Konstrukcja utworu opiera się na zasadzie kontrastu, który uwydatnia różnice między tradycjonalistą a zwolenniczką mody francuskiej.
Główni bohaterowie – Pan Piotr i jego Modna Żona – reprezentują dwa przeciwstawne światy i systemy wartości:
Cecha
Pochodzenie Społeczne
Tryb Życia
Cele i Ideały
Stosunek do Tradycji
Stosunek do Ludzi
Pan Piotr (Tradycjonalista)
Szlachcic ziemianin (ze wsi)
Cichy, spokojny domator
Pomnażanie majątku, spokojne życie , tradycjonalista, konserwatysta
Przywiązany do religii i sakramentów , szanujący swoich służących , nierozerwalność małżeństwa
Przywiązany do innych, szanuje swoich służących, ceni ich umiejętności
Modna Żona (Modnisia)
Szlachcianka z miasta
Lubi zmieniać miejsce zamieszkania, obracać się w towarzystwie, uczestniczyć w przyjęciach
Błyszczenie, uganianie się za modą
Gardzi tradycją i wszystkim, co stare , ateistka , dopuszcza możliwość rozwodu
Ocenia ludzi według ich pochodzenia (najlepsze z Francji), statusu społecznego i majątku, gardzi innymi
Wnioski z Kontrastu
Kontrast ten wyraźnie demaskuje oświeceniową wadę: cudzoziemszczyznę i modomanię.
- Pan Piotr, choć może i prosty, reprezentuje pozytywne wartości: gospodarność, przywiązanie do ziemi i tradycji, oraz szacunek dla religii i ludzi.
- Modna Żona jest uosobieniem pustoty, materializmu i niszczącego wpływu obcej kultury. Jej dążenie do bycia "modną" prowadzi do ruiny męża i unieszczęśliwia ich małżeństwo.
